αρχή

   

  

ρχή τού παραμυθιού τών κήπων, καλημέρα σας :

 

 

   { από τό μυθιστόρημα «βιογραφίες αγνώστων» }

 

    Είπε η μία από μάς :

georgia on my mind 

   Μία γυναίκα περπατούσε (μια μέρα) στον δρόμο και ήτανε (αυτό που λέμε) κουρασμένη ή γρηά. Ανήκε σε μια μαύρη φυλή πιθανότατα τής αφρικής, ή μάλλον σίγουρα τής αφρικής, διασταυρωθήκαμε, συνεχίσαμε τόν δρόμο μας αλλά τότε ξαφνικά, μετά από λίγα λεπτά, κατάλαβα ότι κάτι δεν είχα καταλάβει καλά. Έχει γίνει πολύ καιρό τώρα αυτό και δεν θυμάμαι καλά πόσον καιρό αλλά γι’ αυτό τώρα μπορώ να τό πω. Πέρασα ένα χρόνο προσπαθώντας να καταλάβω τί είδα τί ακριβώς ήταν αυτό, για να σού δώσω να καταλάβεις ξαφνικά ήταν σαν να πέσαν μπροστά στα μάτια μου από μια κακοήθη (ή ευεργετική) πηγή τά χρώματα ενός φάσματος που δεν είχαμε μάθει τίς λέξεις για να τά περιγράψουμε δεν είχαμε μάθει στο σχολείο τέτοια ονόματα αλλά αυτό δεν λέει και τίποτα: ξέρεις ότι τά ξέρεις έχεις τήν αίσθηση ότι τά ξέρεις καλά. Αν αυτή είναι η πρώτη φορά που είδες αυτό τό χρώμα ή που άκουσες αυτόν τόν ήχο, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν τό είδες ή δεν τό άκουσες κιόλας: μπορεί να μην περίμενες απλώς να υπάρχει (και να σού ήταν άγνωστο) και να μην συμπεριλαμβανόταν καν τ’ όνομά του στην γλώσσα όμως η γλώσσα έτσι γίνεται, προσπαθείς να μιμηθείς κάτι, σαν να παίζεις ένα θέατρο και να δίνεις μια παράσταση (στέκεσαι όρθιος μπροστά στον άλλον και κάνεις και δοκιμές) μέχρι να τού δώσεις να καταλάβει αυτό που κι εσύ δεν κατάλαβες, και δεν ξέρεις ακριβώς αν αυτός είναι μέχρι τέλους ο ήρωας, ή θα σέ πάει αλλού: η γλώσσα είναι η πρώτη μίμηση (τό πιο αρχαίο θέατρο) τού κόσμου και γι’ αυτό και εξαιτίας παλαιότητος ίσως έχει κωδικοποιηθεί τόσο συνθηματικά σχεδόν τόσο μονότονα. Κι όμως υπάρχει μια γλώσσα για να τά πει κανείς όλ’ αυτά, και για να τά δοκιμάσει και για να τά καταλάβει. Θα ταλαιπωρήσει τούς φίλους του λίγο, τό έχω υποστεί και εγώ.

   Μια γυναίκα λοιπόν μαύρη με τσεμπέρι και ρούχα μαύρα περπατάει στον δρόμο σκυφτή. Δεν έχει τίποτα από τό έγχρωμο κέφι τών αφρικάνων στα ρούχα της κι όμως είναι παρ’ όλ’ αυτά όλα μαύρα: αλλά στο ντύσιμο και στο σκύψιμο είναι κατά τ’ άλλα τόσο άσπρη όσο και μια οποιαδήποτε άλλη γρηά και μού θυμίζει ίσως τήν γιαγιά μου.

   Αυτό ήταν που μέ ξάφνιασε μάλλον κιόλας πολύ: τί ζητάει μια τόσο μεγάλη και τόσο γερασμένη γυναίκα ώστε ν’ αλλάξει τόσο ξαφνικά αυτή τόπο; Κι αν είχε αλλάξει όμως τόπο πιο πριν; Αλλά όχι, ο τρόπος που περπατάει δείχνει ότι δεν ξέρει λέξη ελληνικά. Ακριβώς: περπατούσε μ’ έναν τρόπο που σήμαινε ότι δεν μιλούσε τήν γλώσσα: περπατούσε μην καταλαβαίνοντας τίποτα, ήτανε ξένη, και τό σπουδαιότερο: δεν ήθελε να καταλάβει και πολύ περισσότερο νόμιζε ότι δεν αξίζει τόν κόπο να καταλάβει κιόλας τίποτα από όλα αυτά: Ήτανε ξένη, πρόσφατη ξένη στα γηρατειά της, τήν είχαν φέρει παιδιά ή εγγόνια; γιατί δεν μπορούσαν να ζήσουνε χωρίς αυτήν; πιθανόν: Ήταν λοιπόν μια μαύρη γρηά με τσεμπέρι μπαστούνι (μπαστούνι: από τήν γιαγιά μου είχα να τό δω σε γυναίκα αυτό) και προχωρούσε σ’ έναν δρόμο μικρό μια πάροδο κάποιας ανόητης λεωφόρου κι ήταν μάλιστα και σκυφτή: (η γιαγιά μου όμως ήταν πιο ίσια). Φαινόταν να σέρνει μαζί της πράγματα που δεν υπήρχαν και τό κυριότερο: φαινόταν έρημη μολονότι πιθανόν τά παιδιά της και τά εγγόνια της να τήν είχαν φέρει και να ζούσαν κιόλας μαζί: φαινόταν δηλαδή σαν αυτό να μην έφτανε, και να μην μπορούσε να φτάνει κιόλας: ήταν επιπλέον σαν να μην έχει καν γύρω της σκέψεις για τόν τόπο αυτόν ούτε τόν δρόμο ούτε τή λεωφόρο σαν να μην περίμενε τίποτα από ένα μέρος που ήταν ανόητο: και πάνω απ’ όλα (η έλλειψη νοήματος αυτή ας πούμε φαινόταν) στον τρόπο κυρίως με τόν οποίο ήταν απορροφημένη με μια απόλυτη ερημιά σ’ αυτό τό περπάτημα: έδειχνε τά γερατειά της αυτό τό περπάτημα – ακριβώς σαν η κάθε στιγμή να ήταν ένα έργο μέσα στον χρόνο που είχε βάρος και ήθελε προσοχή κι όμως δεν ήθελε μέλλον: περπατούσε επομένως σκυφτή: Φαινόταν ότι επαναλάμβανε μέσα της καθαρά, καθώς δεν κοιτούσε τίποτα γύρω της πως τίποτα δεν άξιζε τόν κόπο να τό καταλάβει ούτε καν να τό δει. Ήταν με λίγα λόγια ήχος αλλά και εικόνα από μια μετατόπιση μια μετακίνηση σκληρή και ανόητη: Νά ποια ήταν η περίεργη αίσθηση που απόπνεε αυτή η γυναίκα: ήταν η αίσθηση ενός τέλους, τού τέλους, τέλους αφόρητου γιατί θα συνέβαινε κιόλας εδώ, και σχεδόν έγραφε στο πρόσωπό της τήν απέχθεια για τό ότι θα συνέβαινε αυτό κιόλας εδώ, και απέπνεε ολόκληρη μια απόλυτη αποστροφή για τό σκληρό τό αποτρόπαιο και τό ανόητο τού να συμβεί αυτό κιόλας εδώ, (κι ενώ είναι για όλους κοινό και για κανέναν δεν είναι άγνωστο μολονότι για πολλούς είναι απόμακρο (μακρυνό ακόμα)) όμως πάνω σ’ αυτήν τήν γυναίκα και στο μπαστούνι της και στο τσεμπέρι της όλα, φωνάζανε, και τό σκύψιμο ακόμα φώναζε, ότι, (ας είναι τά μικρά μαύρα μπαλάκια με γέλια κάποιες ώρες αρπαγμένα απ’ τά πόδια της) (ας παίζουν στο υπόγειο έχοντας εμπιστοσύνη στον κόσμο ότι είναι φτιαγμένος (ο οποιοσδήποτε κόσμος) (ακόμα και μακρυά απ’ τίς καλύβες) γι’ αυτά) (κι έχοντας πάρει τήν απόφαση ότι θα ζήσουν έστω και μακρυά, οσηδήποτε απόσταση, από τόν κόκκινο ήλιο και τίς κίτρινες καλύβες) (μολονότι η γιαγιά μπορεί να μιλούσε συχνά για αυτά) αυτή βλέπει μονάχα μπροστά της πάντως με επιμονή μόνο αυτό:

   Νόμιζα ότι έσκυβε περισσότερο ακριβώς επειδή θα πέθαινε σ’ έναν τόπο που δεν είχε γι’ αυτήν κανένα απολύτως νόημα. Θα πέθαινε σ’ έναν τόπο ο οποίος είχε δρόμους και υπόγεια (ακόμα και πάρκα) τών οποίων δεν καταλάβαινε καθόλου τόν λόγο. Ήταν με λίγα λόγια στον κόσμο αυτόν ένα σημείο τό οποίο (συρρικνωμένο στο μπαστούνι του) βροντοφώναζε πεισματικά ότι δεν υπήρχε τίποτα που να έχει νόημα για να καταλάβει στο σημείο αυτό.

   Από πού να ήταν αναρωτιόμουνα όταν μετά από καιρό κατάφερα να κάνω πιο απόμακρη τή μαυρίλα αυτής τής μουλαρίσιας χωριάτικης στενοχώριας της: Από πού να είχε έρθει άραγε, από πού να τήν φέρανε, ποιος επιπόλαιος τήν κουβάλησε αυτήν τήν γρηά επειδή δεν μπορούσε να κάνει χωρίς τήν μυρωδιά τά τραγούδια και τήν μουλαρίσια της επιμονή; Ποιό μέρος σκεφτότανε (που θα ήταν άλλωστε και τόπος βασανισμού και φτώχειας και θλίψης) που όμως ήξερε τόν ρυθμό του; καλύβες μαζί με κουβέντες τήν ώρα που ο ήλιος έπεφτε κι έκαιγε τίς στέγες και τραγούδια και θορυβώδεις κύκλοι από ολόμαυρα μπαλάκια έξω από τίς σκεπές με τά καλάμια, και γύρω από τό ξύλινο γουδί για τό λυώσιμο τής μπανάνας και τά μικρά μπαλάκια να κολλάνε επάνω της κάτω από τά ανεπανάληπτα απερίγραπτα αγαπημένα χρώματα τού αφρικάνικου ουρανού που κάνει κάθε άλλον να φαίνεται ξεθυμασμένος αποτυχημένος ανόητος και αυτά εκεί να τής ζητάνε τραγούδια κι άλλα τραγούδια παραμύθια κι άλλα παραμύθια χρώματα και χρώματα, νοήματα και νοήματα, λέξεις και λέξεις; Κάτω από τό κόκκινο μπλε χρώμα (ουρανό) (που κάνει κάθε άλλον να φαίνεται ξεθυμασμένος;)

   Αυτή ήταν η πιο αμετακίνητη λοιπόν εικόνα μετακίνησης και μετατόπισης η εικόνα τής ίδιας τής βίας απούσας και όμως βέβαιης, τού ίδιου τού μισητού, ασαφούς και όμως συνεχιζόμενου, τού ίδιου τού μισητού προς τό οποίο θα αντιστέκεσαι χωρίς να συμφιλιωθείς μαζί του ποτέ (και χωρίς ποτέ να τολμήσει να σού ζητήσει κανένας (και χωρίς ποτέ να αφήσεις κανέναν να τολμήσει να σού ζητήσει)) – να συμφιλιωθείς: μετακινήθηκες και ήρθες και έφυγες: Αυτό είναι όλο, τά υπόλοιπα είναι δική σου υπόθεση: Έχουν δικαίωμα στο σώμα σου αλλά όχι στην σκέψη σου: η σκέψη σου είναι δική σου υπόθεση: θα βρίσκει νόημα μόνο εκεί που είχε πάντα νόημα να βρει: αυτό θα μείνει τώρα αλλού: τό ότι δεν βρίσκεις νόημα αλλού, αυτό είναι τό δικό σου νόημα κι αυτό είναι τώρα τό μόνο νόημα εδώ:

   Σκέφτηκα ότι όταν τά πράγματα αποκτήσουνε νόημα τό μέρος αυτό μπορεί να γίνει δικό σου, γλώσσα πάνω σε γλώσσα και νόημα πάνω σε νόημα και σκέψη πάνω σε άλλη σκέψη.

 

απόσπασμα από τό 1° κεφάλαιο τού μυθιστορήματος  Βιογραφίες Αγνώστων 
          copyright © hari stathatou for the text 2002 – 2009 
 copyright © hari stathatou for the cat photo and the initials 2009 

 copyright painting © the african child policy forum